Bệnh rò hậu môn là gì? nguyên nhân, triệu chứng & cách điều trị

Rò hậu môn hay còn gọi là bệnh mạch lươn, là một bệnh hậu môn trực tràng nguy hiểm, dễ tái phát và khó điều trị. Là một bệnh lý nguy hiểm nhưng nhiều người còn chưa hiểu hết về căn bệnh này. Cùng theo dõi bài viết sau của chúng tôi để hiểu thêm về căn bệnh này nhé.

Rò hậu môn là gì?

Rò hậu môn hình thành khi các tuyến xung quanh hậu môn bị nhiễm trùng và gây nên những đường rò. Đường rò là một đường hầm, phía trong là các tổ chức hạt do quá trình viêm mãn tính tạo nên.

Thông thường rò hậu môn trực tràng là hậu quả của áp xe hậu môn vỡ ra tạo thành những đường rò. Nói cách khác rò hậu môn và áp xe hậu môn là hai giai đoạn của một quá trình bệnh lý. Áp xe là giai đoạn cấp tính còn rò hậu môn là giai đoạn mãn tính của bệnh.

Nguyên nhân gây ra bệnh

• Áp xe hậu môn thường là nguyên nhân chính gây ra bệnh rò hậu môn. Nếu không được điều trị kịp thời hoặc điều trị không đúng cách các khối áp xe sẽ vỡ ra nhiều lần và hình thành nên những đường rò.
• Ngoài áp xe hậu môn một số nguyên nhân khác cũng gây ra bệnh rò hậu môn đó là:
• Bệnh viêm ruột Crohn, viêm đại tràng.
• Tuyến hậu môn bị viêm nhiễm nên hình thành những u nhọt, dịch mủ và lâu ngày có thể gây ra rò hậu môn.
• Viêm túi thừa tức là nhiễm trùng ở các túi nhỏ có thể dính vào bên cạnh đại tràng.
• Biến chứng của phẫu thuật gần hậu môn: như phẫu thuật mổ đẻ, phẫu thuật tử cung, phẫu thuật cắt tầng sinh môn, phẫu thuật cắt trĩ.
• Áp lực tại hậu môn trực tràng gia tăng liên tục khiến cho các cơ hậu môn trực tràng phải chịu sức ép quá lớn và hình thành nên những đường rò.
• Nhiễm trùng lao hoặc HIV cũng có thể là nguyên nhân gây ra rò hậu môn.
• Vệ sinh hậu môn không được sạch sẽ có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây hại tấn công và gây ra viêm nhiễm.
• Khả năng miễn dịch kém không những khiến viêm nhiễm tại khu vực hậu môn khó lành mà còn trở nên nặng nề hơn. Đồng thời tăng nguy cơ hình thành những đường rò mới ở hậu môn.
• Cơ thắt hậu môn có nhiều nhánh phức tạp có thể tạo điều kiện cho các nốt mủ dịch tại hậu môn xuyên ra ngoài và gây ra viêm nhiễm. Lâu dần những mủ rạch này sẽ hình thành những đường rò.

Các loại rò hậu môn

• Rò hoàn toàn: tức là rò lỗ trong và rò lỗ ngoài thông với nhau.
• Rò không hoàn toàn: đường rò chỉ có một lỗ hay còn gọi là rò chột.
• Rò phức tạp: đường rò ngoằn ngoèo có nhiều ngóc ngách, nhiều lỗ thông nhau hay còn gọi là rò móng ngựa.
• Rò trong cơ thắt: đường rò nông là hậu quả của áp xe dưới cạnh da hậu môn. Loại này dễ điều trị và cho kết quả tốt, ít tái phát.
• Rò qua cơ thắt: đường rò đi qua cơ thắt và là hậu quả của áp xe vùng hố ngồi trực tràng.
• Rò ngoài cơ thắt: đường rò bên ngoài cơ thắt và là hậu quả của áp xe cạnh hố ngồi trực tràng.
• Đường rò đơn giản: đường rò thẳng và ít ngóc ngách.

Cách nhận biết bệnh rò hậu môn

1. Rò hậu môn xảy ra ở khu vực hậu môn nên các triệu chứng thường xuất phát từ khu vực này. Thông thường bệnh nhân bị rò hậu môn thường xuất hiện những triệu chứng sau:
2. Có cảm giác đau liên tục xung quanh khu vực hậu môn. Cơn đau càng dữ dội hơn khi người bệnh di chuyển, vận động, đại tiện hoặc ho, hắt hơi. Chúng khiến bệnh nhân gặp khó khăn khi đi lại và sinh hoạt.
3. Hậu môn chảy ra nhiều dịch hôi. Dịch hôi có thể có màu vàng, trắng hoặc hơi xanh. Dịch hôi thường đặc sệt đôi khi còn lẫn cả máu.
4. Đại tiện sẽ thấy máu, mủ, phân có lẫn nhiều chất nhầy.
5. Xuất hiện khối sưng cứng cạnh khu vực hậu môn, dùng tay ấn vào cục mụn sẽ thấy đau. Nếu ấn mạnh có thể chảy mủ do bị nhiễm khuẩn.
6. Quan sát hậu môn sẽ thấy hậu môn sưng đỏ, nóng rát.
7. Vùng da xung quanh hậu môn bị kích ứng, ngứa ngáy và rất khó chịu. Nguyên nhân là do dịch mủ chảy ra nhưng không được làm sạch kịp thời khiến cho vi khuẩn tấn công và gây ngứa ngáy.
8. Một vài trường hợp nặng có thể đại tiện không kiểm soát được, xì hơi thường xuyên, bị són phân liên tục.
9. Người bệnh có thể bị sốt cao, mệt mỏi và chán ăn, ớn lạnh về chiều tối.
10. Hậu môn xuất hiện các đường rò, có thể dễ dàng quan sát thấy bằng mắt thường. Một số trường hợp lỗ rò hình thành ở cạnh bìu (nam giới) hoặc gần môi lớn (nữ giới). Đường rò này có thể thông với ống hậu môn hoặc chỉ là một lỗ nông cạnh hậu môn hay còn gọi là lỗ rò chột.

Tác hại bệnh rò hậu môn

Cũng như nhiều bệnh hậu môn trực tràng nguy hiểm khác nếu không điều trị kịp thời rò hậu môn có thể gây ra những tác hại xấu cho sức khỏe của người bệnh như:

• Nhiễm trùng chảy mủ: khi các lỗ rò đã hình thành khả năng tự khỏi là hầu như không có. Nếu các đường rò bị nhiễm trùng và chảy dịch mủ liên tục có thể kích thích vùng da xung quanh khu vực hậu môn gây ngứa ngáy nghiêm trọng khu vực này.
• Tăng số lượng đường rò và các lỗ rò: rò hậu môn tái phát nhiều lần sẽ xuyên qua ống rò lây lan sang các khu vực lân cận, hình thành đường rò hậu môn đa phát và đường rò hậu môn phức tạp. Không những gây khó khăn cho điều trị mà còn ảnh hưởng tới sự co khép của hậu môn, gây khó khăn khi đại tiện.
• Gia tăng nguy cơ ung thư: rò hậu môn đa phát có thể hình thành các đường rò trực tràng, âm đạo, niệu đạo và bàng quang, gây nguy hiểm cho các cơ quan xung quanh. Nếu không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách có nguy cơ biến chứng sang ung thư hậu môn trực tràng.

Rò hậu môn là bệnh lý hết sức nguy hiểm có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cũng như sinh hoạt của người bệnh vì thế cần phải được can thiệp sớm

Cách chẩn đoán và phương pháp điều trị rò hậu môn

Chẩn đoán bệnh rò hậu môn:

• Nếu nghi ngờ mắc phải bệnh các bác sĩ sẽ tiến hàng thăm khám hậu môn trực tràng và làm các xét nghiệm bổ sung để sàng lọc một số bệnh khác như bệnh lây truyền qua đường tình dục, bệnh viêm đại tràng, bệnh túi thừa, ung thư trực tràng…

Điều trị rò hậu môn:

Phẫu thuật là phương pháp điều trị dứt điểm duy nhất bệnh rò hậu môn. Các phương pháp phẫu thuật chính bao gồm

• Phương pháp cắt đường rò: một thủ thuật liên quan đến cắt mở toàn bộ chiều dài của lỗ rò để nó lành thành một vết sẹo phẳng.
• Thủ thuật seton: bác sĩ tiến hành đặt seton trong đường rò để lại trong đường rò vài tuần để theo dõi và sau đó tiến hành điều trị tiếp.
• Một số kỹ thuật khác: một số phương pháp khác bao gồm lấp đầy lỗ rò với keo đặc biệt, khóa vết rò bằng một phích đặc biệt hoặc bao phủ nó bằng vạt mô.

Dù là thực hiện theo phương pháp phẫu thuật nào đi nữa thì để dứt điểm được rò hậu môn cần chú ý:

• Phải tìm được lỗ rò trong.
• Phải lấy sạch các tổ chức xơ và phá hết các ngóc ngách.
• Không được làm tổn thương đến cơ thắt vì sẽ gây ra đại tiện không tự chủ được.
• Chọn phương pháp mổ rò phù hợp với tình trạng bệnh của mình.
• Chăm sóc sau mổ phải đảm bảo nguyên tắc làm cho vết thương liền từ trong ra ngoài, từ dưới lên trên.

Các phương pháp phẫu thuật rò hậu môn đều hết sức phức tạp đòi hỏi bác sĩ phải có tay nghề, kinh nghiệm, các trang thiết bị hỗ trợ đảm bảo yêu cầu nên bệnh nhân cần tham khảo ở những địa chỉ y tế uy tín, tránh gặp phải nguy cơ tiền mất, tật mang.

Các cách phòng tránh rò hậu môn hiệu quả

• Điều trị ngay khi phát hiện áp xe hậu môn.
• Ăn nhiều chất xơ và uống nhiều nước để phòng ngừa nguy cơ táo bón, hỗ trợ tiêu hóa được hiệu quả.
• Nếu bị táo bón mãn tính thì có thể sử dụng một số chất làm mềm phân.
• Giữ vệ sinh vùng da xung quanh hậu môn sao cho sạch sẽ.

Kết

Rò hậu môn là một bệnh lý phức tạp nếu không được xử lý đúng cách và kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hại cho sức khỏe. Vì thế ngay khi phát hiện những dấu hiệu của bệnh, bệnh nhân nên đến ngay những cơ sở y tế uy tín, thăm khám để được điều trị kịp thời.