Sa trực tràng là gì? nguyên nhân, triệu chứng, tác hại của bệnh

Sa trực tràng là gì? nguyên nhân? triệu chứng? tác hại? điều trị và phòng ngừa? tất cả những thông tin liên quan đến bệnh sa trực tràng sẽ được cung cấp cụ thể và chi tiết qua bài viết dưới đây.

Sa trực tràng là bệnh gì?

Sa trực tràng là tình trạng một phần hoặc toàn bộ phần trực tràng bị sa ra ngoài hậu môn và có thể quan sát bằng mắt thường. Sa trực tràng là thuật ngữ chung đã được sử dụng từ nhiều thế kỷ để gọi tất cả các loại sa trực tràng hậu môn ở các mức độ khác nhau.

Các lứa tuổi đều có thể mắc phải hội chứng sa trực tràng nhưng hay gặp sa trực tràng ở trẻ từ 1-3 tuổi (sa niêm mạc) và người lớn trên 50 tuổi, nhất là ở những phụ nữ đã từng sinh đẻ nhiều lần (thường gặp sa niêm mạc và sa toàn bộ). Sa trực tràng chiếm tỉ lệ 0,5-1% các bệnh lý ngoại khoa.

»» Tham khảo cách điều trị bệnh sa trực tràng ở người già như thế nào?

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân giải phẫu

• Mất độ cong sinh lý của hậu môn trực tràng tức là mất đi góc gấp của trực tràng và trục ống hậu môn do giãn nhẽo các dây chằng.
• Phương tiện treo trực tràng bị giãn mỏng quá mức, dính yếu ớt với các tạng xung quanh kết hợp với các yếu tố nguyên nhân làm tăng áp lực ổ bụng thúc đẩy khiến sa trực tràng xuất hiện.
• Khiếm khuyết ở đáy chậu, cân đáy chậu phát triển không tốt, hoành đáy chậu rộng…
• Chức năng cơ thắt của hậu môn bị ảnh hưởng.
• Đại tràng ả dài quá mức.
• Túi cùng Douglas quá sâu và rộng.
• Dãn rộng hậu môn.

Nguyên nhân khác

Ở trẻ em: Do ỉa chảy, hẹp bao quy đầu, ho gà, thói quen ngồi bô.

Ở người lớn

• Do bệnh táo bón, bệnh lỵ, viêm đại tràng, sỏi bàng quang, bí đái, u tuyến tiền liệt.
• Do lao động quá sức, khuân vác đồ quá nặng.
• Do thiếu hụt chất dinh dưỡng, thiếu vitamin nhóm B, cân nặng quá ít.
• Chấn thương hậu môn trực tràng. Đã từng có tiền sử phẫu thuật hậu môn trực tràng đặc biệt là phẫu thuật sản khoa. Phụ nữ sinh thường qua ngả âm đạo nhiều lần.

Phân loại sa trực tràng

Có rất nhiều cách để phân loại bệnh sa trực tràng như sa một phần hoặc sa toàn phần hoặc sa niêm mạc, sa toàn bộ và sa lồi ruột.

• Sa niêm mạc: Là phần cuối của niêm mạc trực tràng hậu môn sa ra ngoài qua lỗ hậu môn còn lớp cơ vẫn ở vị trí bình thường.
• Sa toàn bộ: Cả ba lớp của thành trực tràng hậu môn bị lộn ra ngoài hậu môn có hai thể: sa trực tràng đơn thuần, sa trực tràng và ống hậu môn.
• Sa lồi ruột: Sa trực tràng có biến chứng như thắt nghẹt, vỡ trực tràng, sa trực tràng kèm theo sa sinh dục, thoát vị đáy chậu.

Triệu chứng bệnh sa trực tràng

Sa trực tràng có thể xuất hiện mà không kèm theo bất kỳ triệu chứng nào nhưng cũng tùy thuộc vào mức độ của bệnh mà sẽ có những triệu chứng sau đây:

1. Bệnh nhân đại tiện không thể kiểm soát được mức độ, có cảm giác mót rặn, đại tiện nhiều lần không hết phân, đại tiện chỉ có chất nhầy.
2. Thường xuyên táo bón, tắc nghẽn khi đại tiện.
3. Có cảm giác bị sà xuống và hiện tượng chảy máu ở trực tràng.
4. Ban đầu khối sa có thể nhô ra cạnh hậu môn mỗi khi người bệnh đại tiện sau đó lại trở về vị trí cũ.
5. Càng về sau khi các khối sa lớn dần thì không thể thu về vị trí cũ được nữa mà phải dùng tay đẩy vào.
6. Khối sa mềm, có hình nón cụt, có màu đỏ và kích thước khá lớn.
7. Đứng, đi lại, ho hay hắt hơi đều trở nên rất khó khăn.
8. Nếu khối sa chuyển thành mãn tính, mắc kẹt ở bên ngoài hậu môn sẽ có thể bị nghẹt và thủng.

Tác hại bệnh sa trực tràng

Gây chảy máu hậu môn

bệnh gây tổn thương đến niêm mạc ruột, tạo ra nhiều vết loét khiến hậu môn chảy máu. Lượng máu không nhiều nhưng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của người bệnh.

Loét trực tràng

phần trực tràng bị sa kết hợp với vi khuẩn sẽ khiến hậu môn bị nhiễm trùng, thậm chí hoại tử nếu viêm nhiễm kéo dài mà không được điều trị.

Nghẹt búi sa

Trực tràng sa xuống nhưng không thể tự co lên, chúng có thể phát triển, chiếm hết diện tích ở hậu môn. Gây ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiêu hóa của cơ thể.

Tắc ruột và vỡ trực tràng

Nếu sa trực tràng mà bị biến chứng thì có thể gây ra hiện tượng tắc ruột, vỡ trực tràng. Trực tràng có thể bị sưng to, rất dễ vỡ nếu như chịu phải lực tác động mạnh từ bên ngoài. Có thể dẫn đến hiện tượng hoại tử hoặc phù nề khối sa.

Biến chứng nguy hiểm

Sa trực tràng còn có thể kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm hơn như sa tử cung, sa âm đạo, thoát vị đáy chậu, viêm nhiễm phụ khoa và niệu đạo.

Ảnh hưởng chất lượng cuộc sống

Sa trực tràng khiến bệnh nhân luôn cảm thấy vướng víu và khó chịu ở khu vực hậu môn. Gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý, sinh hoạt, công việc và nhất là sinh hoạt tình dục.

Điều trị bệnh sa trực tràng như thế nào?

Điều trị nội khoa

Chỉ định điều trị nội khoa trong các trường hợp bệnh nhân bị sa trực tràng ở mức độ nhẹ, khối sa chưa lớn và chưa gây ra triệu chứng nghiêm trọng gì.

Nguyên tắc trong điều trị nội khoa là giảm nhẹ sự phát triển của khối sa, ngăn chặn triệt để nguy cơ táo bón, tiêu chảy bằng một số loại thuốc có tác dụng nhuận tràng. Bên cạnh đó bệnh nhân nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt cho hợp lý để phòng tránh bệnh tái phát hoặc làm cho tình trạng bệnh được cải thiện.

Điều trị ngoại khoa

Điều trị ngoại khoa áp dụng cho những trường hợp bệnh nhân bị sa trực tràng ở mức độ nặng, hoặc áp dụng phương pháp điều trị nội khoa nhưng không có tác dụng.

Nguyên tắc trong điều trị ngoại khoa đó là:

• Cố định lại vị trí của khối sa.
• Loại bỏ khối sa.
• Sửa lại cơ thắt hậu môn nếu như bị nhão.
• Màng bụng phần tiểu khung kéo dài thì cắt bỏ.
• Loại bỏ các nguyên nhân gây ra bệnh như trĩ, polyp, sỏi bàng quang…

Có rất nhiều phương pháp mổ sa trực tràng được sử dụng. Tùy theo tình trạng của người bệnh, điều kiện kinh tế cũng như cơ sở vật chất của đơn vị điều trị sa trực tràng mà sẽ lựa chọn các phương pháp mổ phù hợp nhất cho người bệnh.

• Cắt bỏ hậu môn đáy chậu: các bác sĩ sẽ cắt bỏ phần trực tràng bị sa ra ngoài. Bệnh nhân sẽ được gây tê tủy sống để giảm biến chứng cũng như phục hồi nhanh chóng.
• Cắt đại tràng xích ma và cố định lại trực tràng: phẫu thuật đại tràng xích ma sau đó cố định lại trực tràng vào cấu trúc xương ở phần dưới tủy sống.
• Cố định trực tràng: cố định trực tràng mà không cần cắt bỏ trực tràng.

Phòng tránh bệnh sa trực tràng

• Chế độ dinh dưỡng cần cung cấp đầy đủ chất xơ cho cơ thể.
• Uống nhiều nước để phòng táo bón.
• Những bệnh nhân bị ho mãn tính, các vấn đề về phổi nên điều trị dứt điểm bệnh.
• Không nên hút thuốc lá.
• Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh.
• Tránh khuân vác quá nặng, làm việc quá sức.
• Thường xuyên vận động thể dục thể thao để nâng cao sức đề kháng chống lại bệnh tật.
• Những người phụ nữ vừa sinh con xong thì nên thực hiện các bài tập Kegel.

»» Bạn có thể tham khảo bài viết sau để biết thêm về các cách phòng tránh bệnh sa trực tràng: 4 cách phòng tránh bệnh sa trực tràng

Kết

Những thông tin liên quan đến bệnh sa trực tràng mà chúng tôi cung cấp ở trên hy vọng đã giúp bệnh nhân cũng như những người có nhu cầu hiểu rõ hơn về căn bệnh này.

Nguồn: phòng khám chữa bệnh trĩ Thành Đô