Bệnh trĩ là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa

bệnh trĩ, 3 loại bệnh trĩ và những điều bạn cần biết

Tổng quan

Bệnh trĩ (Hemorrhoids), còn được gọi là lòi dom, là hiện tượng các tĩnh mạch bị sưng ở hậu môn và trực tràng dưới, tương tự như giãn tĩnh mạch. Bệnh trĩ có một số nguyên nhân, mặc dù các nguyên nhân thường không rõ ràng. Chúng có thể là kết quả của sự “căng thẳng” trong khi đi cầu hoặc do áp lực tăng lên các tĩnh mạch trong thai kỳ. Bệnh trĩ có thể nằm bên trong trực tràng (trĩ nội), hoặc chúng có thể phát triển dưới da xung quanh hậu môn (trĩ ngoại).

Bệnh trĩ rất phổ biến. Gần ba trong số bốn người lớn sẽ bị bệnh trĩ theo thời gian. Đôi khi chúng không gây ra triệu chứng nhưng đôi khi chúng gây ngứa, khó chịu và chảy máu.

Thỉnh thoảng, một cục máu đông có thể hình thành trong một búi trĩ (trĩ huyết khối). Trường hợp này tuy không nguy hiểm nhưng sẽ khiến người bệnh cực kỳ đau đớn và cần thiết phải can thiệp bằng phẫu thuật sớm để nhanh chóng loại bỏ khối trĩ này.

May mắn thay, hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị bệnh trĩ. Nhiều người có thể dựa vào các triệu chứng từ đó đưa ra phương pháp điều trị ngay tại nhà khi thay đổi lối sống.

Triệu chứng

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh trĩ có thể bao gồm:

Chảy máu nhưng không đau khi đi cầu tiêu – bạn có thể thấy một lượng nhỏ máu đỏ tươi trên khăn giấy vệ sinh hoặc trong nhà vệ sinh

• Ngứa hoặc kích thích ở vùng hậu môn
• Đau hoặc khó chịu
• Sưng quanh hậu môn
• Một khối u gần hậu môn, có thể nhạy cảm hoặc đau đớn (đây có thể là một búi trĩ huyết khối)

Triệu chứng bệnh trĩ thường phụ thuộc vào vị trí

Bệnh trĩ nội

Là khối trĩ nằm bên trong trực tràng. Bạn thường không thể nhìn thấy hoặc cảm thấy những búi trĩ này và chúng hiếm khi gây khó chịu. Nhưng khi rặn hoặc ma sát khi phân đi qua có thể làm rách bề mặt khối trĩ và khiến nó chảy máu.

Đôi khi, cố gắng rặn có thể đẩy một búi trĩ nội thông qua lỗ hậu môn. Điều này được gọi là trĩ lồi hoặc tăng sản và có thể gây đau và kích thích.

Bệnh trĩ ngoại

Đây là khối trĩ dưới da xung quanh hậu môn. Khi bị kích thích, trĩ ngoại có thể ngứa hoặc chảy máu.

Bệnh trĩ huyết khối

Đôi khi máu có thể chảy trong một búi trĩ và hình thành cục máu đông (huyết khối). Điều này có thể dẫn đến đau dữ dội, sưng, viêm và xuất hiện một cục cứng gần hậu môn của bạn.

Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ

Chảy máu trong khi đi ngoài là dấu hiệu phổ biến nhất của bệnh trĩ. Các bác sĩ có thể làm kiểm tra tổng quát và thực hiện các xét nghiệm để xác định bệnh trĩ từ đó loại trừ tình trạng bệnh và các biến chứng nghiêm trọng hơn.

Nếu bạn bị bệnh trĩ hãy nói chuyện với bác sĩ về các triệu chứng bạn gặp phải như: đau, chảy máu thường xuyên hay quá mức hay không thể cải thiện tình hình bằng các biện pháp khắc phục tại nhà.

Trường hợp chảy máu trực tràng chưa chắc đã là do bệnh trĩ gây ra, đặc biệt nếu bạn trên 40 tuổi. Vì chảy máu trực tràng có thể là triệu chứng của một số bệnh như: ung thư đại trực tràng, ung thư hậu môn. Nếu bạn bị chảy máu cùng với sự thay đổi rõ rệt trong thói quen đại tiện hoặc nếu phân của bạn thay đổi màu sắc hoặc tính nhất quán thì hãy tham khảo ngay ý kiến ​​bác sĩ. Những loại phân này có thể báo hiệu chảy máu nhiều hơn ở những nơi khác trong đường tiêu hóa của bạn.

Nếu bạn chảy nhiều máu trực tràng, chóng mặt hoặc ngất xỉu thì hãy tìm đến sự giúp đỡ của các bác sĩ khẩn cấp.

Nguyên nhân

Các tĩnh mạch xung quanh hậu môn của bạn có xu hướng kéo dài dưới áp lực và có thể phình ra hoặc sưng lên. Các tĩnh mạch bị sưng (trĩ) có thể phát triển do tăng áp lực ở trực tràng dưới do:

• Căng thẳng khi đi tiêu
• Ngồi trong trong nhà vệ sinh thời gian dài
• Tiêu chảy mãn tính hoặc táo bón
• Béo phì
• Mang thai
• Quan hệ qua đường hậu môn
• Chế độ ăn ít chất xơ

Bệnh trĩ có nhiều khả năng bị lão hóa vì các mô hỗ trợ các tĩnh mạch trong trực tràng và hậu môn của bạn có thể suy yếu và kéo dài.

Các yếu tố rủi ro

Khi bạn già đi, bạn có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao hơn. Đó là bởi vì các mô hỗ trợ các tĩnh mạch trong trực tràng và hậu môn của bạn có thể yếu đi và căng ra. Điều này cũng có thể xảy ra khi bạn mang thai, vì cân nặng của em bé gây áp lực lên vùng hậu môn.

Biến chứng

Biến chứng của bệnh trĩ rất hiếm gặp nhưng bao gồm:

Thiếu máu: Hiếm khi, mất máu mãn tính do bệnh trĩ có thể gây ra thiếu máu, trong đó bạn không có đủ các tế bào hồng cầu khỏe mạnh để mang oxy đến các tế bào của bạn.

Tắc nghẹt búi trĩ: Nếu nguồn cung cấp máu cho bệnh trĩ nội bị cắt đứt, các búi trĩ có thể bị tắc nghẹt gây đau đớn cực độ.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh trĩ là giữ cho phân của bạn mềm, để chúng đi ra ngoài được dễ dàng. Để ngăn ngừa bệnh trĩ và giảm các triệu chứng của bệnh trĩ, hãy làm theo các mẹo sau:

Ăn thực phẩm nhiều chất xơ

Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc. Cách làm này giúp phân luôn mềm và tăng khối lượng của nó, điều này sẽ giúp bạn tránh được sự căng thẳng có thể gây ra bệnh trĩ. Thêm chất xơ vào chế độ ăn uống của bạn từ từ để tránh các vấn đề nặng nề cho bộ máy tiêu hóa.

Uống nhiều nước

Uống sáu đến tám ly nước và các chất lỏng khác (không phải rượu) mỗi ngày để giúp phân mềm.

Cân nhắc bổ sung chất xơ

Hầu hết mọi người không nhận đủ lượng chất xơ khuyến nghị – 25 gram mỗi ngày cho phụ nữ và 38 gram mỗi ngày cho nam giới – trong chế độ ăn uống của họ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các chất bổ sung chất xơ không kê đơn, chẳng hạn như Metamucil và Citrucel, cải thiện các triệu chứng tổng thể và chảy máu do bệnh trĩ. Những sản phẩm này giúp giữ cho phân mềm hơn.

Nếu bạn sử dụng chất bổ sung chất xơ, hãy chắc chắn uống ít nhất tám ly nước hoặc chất lỏng khác mỗi ngày. Nếu không, các chất bổ sung có thể gây táo bón hoặc làm cho táo bón tồi tệ hơn.

Đừng rặn hay nhịn đi ngoài

Rặn và nín thở khi cố gắng đi tiêu sẽ tạo ra áp lực lớn hơn trong các tĩnh mạch ở trực tràng dưới.

Đi ngay khi bạn cảm thấy thôi thúc. Nếu bạn nhịn không đại tiện, bỏ qua thời điểm đại tiện phân của bạn có thể trở nên khô và khó đi qua.

Tập thể dục

Duy trì hoạt động thể dục để giúp ngăn ngừa táo bón và giảm áp lực lên tĩnh mạch, có thể xảy ra trong thời gian dài đứng hoặc ngồi. Tập thể dục cũng có thể giúp bạn giảm cân và đẩy lùi bệnh trĩ.

Tránh ngồi lâu

Ngồi quá lâu, đặc biệt là trong nhà vệ sinh, có thể làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn.

Nguồn Dịch: Mayo Clinic